یزیدیان، ایزدیها یا ایزدیان یا یزدانیها (به کردی: Êzidî یا ئێزیدی) اقلیت مذهبی کردی هستند که در شمال عراق ،سوریه، جنوب شرقی ترکیه و قفقاز زندگی میکنند. شمار مهاجران ایزدی در چند دهه اخیر در اروپا رو به فزونیست. ایزدیان به زبان کردی با گویش کرمانجی صحبت میکنند. آیین ایشان، ایزیدی، میباشد. آیین یزیدی مخلوطی از اسلام غیرمعمولی، مسیحیت شرقی، زرتشتی، و احتمالاً مهرپرستی است . اجداد ایزدیان به وسیله شیخ عدی مسلمان شدند . شیخ عدی و ملک طاووس دو عنصر مهم در آیین ایزدیاناند. طاووس ، نماد طایفه یزیدیه است. ایزدیان معتقدند که طاووس نماد «فرشته اعظم» است . به دلیل وجود هفت فرشته، در راس آنها ملک طاووس، در جهانبینیشان، یزیدیان متهم به شیطان پرستی شدهاند زیرا ملک طاووس به عنوان نمادی از شیطان تعبیر میشود .
این دین پیش از ورود اسلام در مناطق یاد شده، وجود داشتهاست و تحت تأثیر ادیان زرتشتی و مانوی قرار گرفتهاست و عقاید مهرپرستانه و زرتشتی بر آن تأثیر داشتهاند. تأثیراتی از دین یهود و فرقهٔ «نسطوری» و عقاید صوفیه (پس از اسلام) نیز در منابع برشمرده شدهاند. در منابع مربوط به فرقههای اسلامی آن را فرقهای از جمله غلاة شیعه دانستهاند . اهل این کیش، بهوسیلهٔ شیخ عدی بن مسافر اموی که عوام وی را «شیخ عدی» (Şêx Edî) مینامند مسلمان شدند. بعضاً گفته شدهاست که ایشان به دلیل تشابه نام یزید با کیش خود او را امام و قدیس خود دانسته و حتی به مقام خدایی رسانیدهاند. اولین دانشمندی که توجه محققان را به آنها جلب کرد، احمد تیمور پاشا بود که در کتاب «الیَزیدیه و مَنشاء نحلَتِهِم» به این مسئله اشاره میکند که از این قوم پیش از قرن ششم هجری قمری نامی در تاریخ نیامده بود که این زمان همان زمانی است که شیخ عدی به میان آنها آمده و طریقهٔ «عدویه» را در میان آنها بنیان نهادهاست. ابوفراس در کتاب خود که به سال ۷۵۲ هجری قمری تألیف شدهاست آنها را به همین نام خواندهاست.
در کتاب یزیدیان یا شیطان پرستان تاریخ مذهب خود را به چهارهزارسالپیش میرسانند اما به گفته پژوهشگران، کیش ایزدی در قرن چهاردهم میلادی در جنوب جلگه بینالنهرین پدید آمدهاست . عقاید Yazidian تلفیقی از مذاهب گوناگون است که در این منطقه رواج داشتهاند. برای نمونه، آنها مانند زرتشتیان، مانند کلیمیان به قربانی و نذورات، مانند مسیحیان به غسل تعمید و مراسم عشای ربانی و عروس در لباس سرخ از کلیساهای مسیحی بازدید میکند[۲۰] و مانند مسلمانان به سنت ختنه معتقدند. اعتقاد به تناسخ و سیر تکاملی روح از طریق زایشهای پیدر پی و دمیدهشدن در کالبدهای پیاپی، ایزدیان را با مسالک شرقی پیوند میدهد. از سوی دیگر، ایزدیان همچون مسلمانان روزانه پنج بار به شیوه خود نماز میگزارند، اما قبلهشان در چهار بار از این نمازهای پنجگانه، خورشید است و در نیمروز، مقبره شیخ عدی بن مسافر، صوفی عرب قرن ششم هجری که به باور مورخان، بنیانگذار کیش ایزدی است . ایزدیها دارای دو کتاب مقدساند: یکم کتاب جلوه که در آن اصول اعتقادی آنها تشریح شدهاست و در کتاب دیگری به نام مصحف رش (کتاب سیاه) مجموعه ادعیه و سرودهای آنها در ستایش بزرگانشان ثبت شدهاست . علویان، کاکهایها (اهل حق) و شیدلیها که همگی در مناطق کردنشین ایران، عراق، ترکیه و سوریه و نواحی همجوارشان زندگی میکنند، از این دسته مذاهب به شمار میروند[نیازمند منبع] و همگی این وجه مشترک را دارند که از سویی آداب نیایش جمعیشان همچون نذر و نیاز و قربان به یکدیگر شباهت دارد و با صوفیان مسلمان مشترک است و دیگر اینکه گرچه پیروانی از میان ترکان و اعراب هم پیدا کردهند، مرکز عمده نشو و نموشان کردستان عراق بوده و فرهنگ و زبان کردی رکن مهمی از آیین آنان را تشکیل میدهد.
مشخصات کتاب Yazidian :
– نام کتاب : یزیدیان یا شیطان پرستان
– نویسنده : محمد التونجی
– ترجمه : دکتر احسان مقدس
– تعداد صفحات : 271
– فرمت : PDF
کتاب بسیار جالبی باید باشه بی نهایت سپاس. داعش هنوز که هنوزه صدها زن ایزدی را در بند اسارت خودش داره و این زنان را به عنوان برده جنسی به فروش می گذارد
سلام, نظر لطف شماست .